Friday, December 23, 2022

20వ వసంతంలోకి తెలుగు వికీపీడియా (ఈనాడు మెయన్ 23.12.2022)

20వ వసంతంలోకి తెలుగు వికీపీడియా
20వ వసంతంలోకి తెలుగు వికీపీడియా (ఈనాడు మెయిన్ అంధ్రప్రదేశ్)

20వ వసంతంలోకి తెలుగు వికీపీడియా
20వ వసంతంలోకి తెలుగు వికీపీడియా (ఈనాడు మెయిన్ హైదరాబాదు)

20వ వసంతంలోకి తెలుగు వికీపీడియా
20వ వసంతంలోకి తెలుగు వికీపీడియా (ఈనాడు మెయిన్ తెలంగాణ)

 





20వ వసంతంలోకి తెలుగు వికీపీడియా
నెలకు 15 లక్షల మంది వీక్షణ
25న ప్రత్యేక వేడుకలకు ఏర్పాట్లు

ఊళ్లు.. ప్రముఖ వ్యక్తులు.. చారిత్రక కట్టడాలు.. ప్రదేశాలు.. ఇలా ఏ సమాచారం కావాలన్నా.. ఠక్కున గుర్తుకొచ్చేది వికీపీడియా. ఇది తెలుగులోనూ విజ్ఞానాన్ని అందిస్తోంది. మొబైల్ యాప్‌లోనూ సమాచారం తెలుసుకునే వీలుంది. 20వ వసంతంలోకి అడుగు పెడుతున్న నేపథ్యంలో ఈ నెల 25న ఉదయం 10 నుంచి మధ్యాహ్నం 3 వరకు రవీంద్రభారతిలోని పైడి జైరాజ్ ప్రివ్యూ థియేటర్‌లో తెలుగు వికీపీడియన్లందరూ కలిసి వేడుకలు నిర్వహించనున్నారు. తప్పుల్లేకుండా రాయగలిగితే చాలు.. ఎవరైనా వికీపీడియాలో వ్యాసాలు పొందుపరచవచ్చు. వ్యాసాలు, ఫొటోలను అభివృద్ధి చేసేందుకు నిర్వాహకులు ప్రత్యేకంగా పోటీలు నిర్వహిస్తుంటారు. ఉత్తమంగా నిలిచిన వారికి బహుమతులు, అవార్డులు అందిస్తుంటారు.

ఎన్నో ప్రత్యేకతలు..
* తెలుగు రాష్ట్రాలకు చెందిన 26,811 వేల గ్రామాల సమాచారంతో పేజీలున్నాయి.
* 1277 మండలాలకు చెందిన పేజీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.
* 2016లో తెలంగాణ, ఈ ఏడాది ఏపీలో జరిగిన జిల్లాలు, మండలాల పునర్వ్యవస్థీకరణ తర్వాత సమాచారం సైతం అందుబాటులో ఉంది.
* ఆయా జిల్లాలు, మండలాల భౌగోళిక పరిస్థితిని ప్రతిబింబించేలా ప్రభుత్వ అధికారిక సమాచారం సేకరించి నిక్షిప్తం చేశారు. దాదాపు 60 వేల పేజీల గ్రామ, మండల, జిల్లాల సమాచారాన్ని పొందుపరిచారు.
* సినిమాలకు సంబంధించి దాదాపు ఏడు వేల వ్యాసాలు రాశారు. ఇవి 15 వేల పేజీల్లో నిక్షిప్తమయ్యాయి.

మారుమూల సమాచారం లభ్యం
- వి. ప్రణయరాజ్, తెలుగు వికీపీడియన్

వికీపీడియాలో సమాచారం ఉచితంగా లభిస్తుంది. ఇక్కడ ఎవరైనా రాయవచ్చు. ఫొటోలు అప్లోడ్ చేయవచ్చు. అందుకే మారుమూల ప్రాంతాల సమాచారం, ఫొటోలు లభ్యమవుతున్నాయి. ఇందులోని వ్యాసాలను పుస్తకంగా ప్రింట్ చేసుకోవచ్చు.. అమ్ముకోవచ్చు. ఇందుకు వికీపీడియాకు ఒక్క రూపాయి కూడా చెల్లించనక్కర్లేదు. కేవలం ‘వికీపీడియా నుంచి తీసుకున్నాను' అని రాస్తే సరిపోతుంది.

News Link: https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-top-news/general/2501/122238812

Web Archive Link: https://web.archive.org/web/20221223043907/https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-top-news/general/2501/122238812

Tuesday, February 22, 2022

వికీపీడియా గ్రాంటుకు ప్రణయ్‌రాజ్ ఎంపిక






 

చరిత్రలో మనకో పేజీ (ఈనాడు బ్యానర్ ఐటం)


 


వికీపీడియానే.. ప్రణయ్‌ రాజ్యం!

#లైఫ్_జర్నీ
12.07.2020, నమస్తే తెలంగాణ-బతుకమ్మ సంచిక
శనార్తులు Daayi Sreeshailam అన్న
 
*వికీపీడియానే.. ప్రణయ్‌ రాజ్యం!*
యాదాద్రి భువనగిరిజిల్లా మోత్కూరులో మధ్యతరగతి చేనేత కుటుంబం మాది. చిన్నప్పటి నుంచి అందరిలో ప్రత్యేకంగా ఉండేవాడిని. మా అమ్మ పెండ్లి అప్పగింత పాటలు.. బతుకమ్మ పాటలు పాడుతుండేది. మా నాన్నేమో సినీ అభిమాని. షోలాపూర్‌లో ఉన్నప్పుడు ఒక్కో సినిమాను 20-30 సార్లు చూసేదంట. వాళ్ల కళను చూసి నాకూ కళారంగం పట్ల ఆసక్తి ఏర్పడింది. అందరూ రకరకాల ఆటలు ఆడుతుంటే.. నేనేమో రేడియోలో పాటలు వింటూ ఉండేవాడిని. మా అక్క తెచ్చుకున్న సినిమా పాటల పుస్తకాలను దొరకబట్టి సొంతంగా నేనే పాడటం నేర్చుకున్నా. అలా పాటలు పాడటం అలవాటై.. స్కూల్లో.. వినాయక చవితి ఉత్సవాల్లో.. ఊర్లో ఎవరిదైనా పెండ్లి అయితే వెళ్లి పాటలు పాడేవాడ్ని. అట్లనీ చదువును నిర్లక్ష్యం చేయలేదు. ఆగస్ట్‌ 15, జనవరి 26కు స్కూల్లో అందరూ ఆటలు ఆడి ప్రైజులు తీసుకుంటే.. నా కళ ద్వారా అంతకంటే పెద్ద ప్రైజులు తీసుకోవాలని అనుకునేవాడిని. 
 
‘మనసిచ్చి చూడు’ సినిమాలో సిరివెన్నెల రాసిన ‘బోడి చదువులు వేస్టు’ అన్న పాట నన్ను చాలా ప్రభావితం చేసింది. ‘మార్కుల కోసం ఏడవలేదురా.. ఎదిగిన ఏ సైంటిస్టూ.. గుర్తుపట్టరా ఏ రంగంలో ఉందో నీ ఇంట్రెస్టూ.. నీక్కూడా ఉండే ఉంటుంది ఏదో ఒక టాలెంటు.. నీకు నువ్వు బాసవ్వాలంటే దానిని బయట పెట్టు’ అన్న లైన్లు నాలో గట్టిగా నాటుకుపోయాయి. అప్పటివరకు ఎలాంటి ఆలోచనలేని నాకు.. నాకిష్టమైన రంగం ఏంటో అని నిర్ణయించుకునేలా చేసింది. చిన్నప్పుడు ఊర్లో చిందు భాగవతాలు.. పౌరాణిక నాటకాలు చూసి నా ఫ్రెండ్స్‌తో కలిసి చిన్న చిన్న స్కిట్స్‌ వేసేవాళ్లం. ఆ అనుభవమేమైనా మనకు రూట్‌ చూయిస్తుందేమో అని ఆలోచించాను. బాగుంటుంది అనిపించింది. డాక్టర్‌ కావాలని ఇంటర్‌లో బైపీసీ తీసుకున్న నేను క్రమక్రమంగా కళారంగం పట్ల ఆసక్తి ఎక్కువై కొత్త దారిలో ప్రయాణించేట్లు చేసింది.
మిమిక్రీ నేర్చుకున్నా. 2006లో మోత్కూరులో పోతన కళా వారోత్సవాలు జరుగుతున్నాయి. రామన్నపేట నియోజకవర్గ స్థాయిలో మిమిక్రీలో రెండో బహుమతి అందుకున్నా. అదే నాకు వచ్చిన తొలి షీల్డు. ఆటల్లో ఫ్రెండ్స్‌ షీల్డ్‌లు కొట్టినప్పుడు వాళ్లలో ఇంత కిక్‌ కనిపించేది కాదు. నాది కళ కాబట్టి మండల స్థాయి ప్రైజే అయినా ఎంతో సంతృప్తినిచ్చింది. అన్నింటినీ కంపేర్‌చేసి చూసుకున్నా. కళారంగంలో ఉండే పేరు.. సంతోషం.. సంతృప్తి నన్ను మరింత ప్రేరేపించాయి. నేను వెళ్తున్న రూట్‌ సరైందే అనిపించింది. కళారంగం కరెక్టేగానీ.. ఏ విభాగం ఎంచుకోవాలె అనేంత క్లారిటీ అయితే లేకుండె. కాకపోతే అప్పటికే నాకు నటించడమూ.. రాయడమూ.. పాడటమూ.. వీటన్నింటినీ ప్రదర్శింపజేసే నైపుణ్యమూ ఉంది. 
 
డిగ్రీ తర్వాత 2006లో హైదరాబాద్‌ వచ్చిన. ఇక్కడే సెటిలై అనుకున్నది సాధించాలంటే ముం దుగా మనకొక మార్గం కావాలి. ఫ్రెండ్స్‌ సహాయంతో ‘హెరిటేజ్‌ ఫ్రెష్‌' కంపెనీలో ఇంటర్వ్యూకి వెళ్లగా, కస్టమర్‌ అసిస్టెంట్‌ ఉద్యోగం వచ్చింది. వాస్తవానికి అప్పటివరకు నాకు సూపర్‌మార్కెట్‌ అంటే కూడా తెలియదు. డిగ్రీ దాకా గ్రామీణ వాతావరణంలోనే ఉన్నాను కాబట్టి, చిన్నచిన్న అంగళ్లు.. మార్కెట్లు మాత్రమే తెలుసు. ఉద్యోగమైతే దొరికింది కదా అనుకొని చేరాను. ట్రైనింగ్‌ తర్వాత శివంరోడ్డులో ఉన్న హెరిటేజ్‌ ఫ్రెష్‌లో డ్యూటీ. నాతోపాటు ఇంకో ఇరవైమంది ఉండేవారు. నాది కూరగాయల సెక్షన్‌. ఉదయం ఆరింటికి వెళ్లి అన్నీ శుభ్రంచేసుకొని.. కూరగాయలు రాగానే వాటిని రాక్స్‌లో సెట్‌చేసి.. కస్టమర్లకు అందుబాటులో ఉంచాలి. ఇదే నా పని. పొద్దున్నే లేవడం.. రెడీ అవ్వడం.. డ్యూటీకి వెళ్లడం. వెనక్కి తిరిగి చూసుకుంటే ఈ గజిబిజిలో 18 నెలలు గడిచిపోయాయి.
సూపర్‌ మార్కెట్‌లో కుళ్లిపోయిన కూరగాయలు ఏరుతూ.. రాక్స్‌ శుభ్రం చేస్తూ.. కూరగాయలు కడుగుతూ ఉన్నప్పుడు ‘అసలు నేనెందుకు హైదరాబాద్‌ వచ్చాను? ఏం చేస్తున్నాను? కళ ఎటుపోయింది? చేయాల్సింది ఇది కాదేమో’ అనిపించింది. 2008లో ఒకరోజు.. ఎప్పటిలాగానే పొద్దున్నే లేచి, రెడీ అయ్యాను. బ్యాగు భుజానికి వేసుకున్నాను. సూపర్‌మార్కెట్‌ మెట్లు ఎక్కుతుండగానే ‘ఇలా ఎన్నిరోజులు?’ అనిపించింది. అప్పటికప్పు డే ‘నేను ఇక డ్యూటీకి రాను’ అని చెప్పేశాను.
కానీ ఏం చేయాలి? నాలో ఉన్న కళను ఎలా మెరుగుపర్చుకోవాలి? అని నిత్యం ఆలోచనలు వెంటాడేవి. ఏమీ తోచక మళ్లీ ఊరికి వెళ్లాను. ఖాళీగా ఉంటే బాగుండదు.. ఇంకోటి పేరెంట్స్‌కు కూడా నమ్మకం కలిగించాలి కదా అని చాలాకాలం మగ్గం నేశాను. అప్పుడే తెలుగు విశ్వవిద్యాలయంలో థియేటర్‌ ఆర్ట్స్‌ కోర్సు గురించి తెలిసింది. ఎలాగూ డిగ్రీ చదివాను. హైదరాబాదులో ఉండాలంటే ఫుడ్‌.. బెడ్‌ కావాలి. యూనివర్సిటీలో జాయిన్‌ అయితేనే హాస్టల్‌ వసతి దొరుకుతుంది అని అప్లయ్‌ చేశాను. ఇంటర్వ్యూకి పిలిచారు. అలా ఉంటుందని కూడా నాకు తెలియదు. అప్పటికప్పుడు ఒక డైలాగ్‌ చెప్పమన్నారు. చిన్న ఎన్టీఆర్‌ యమదొంగ సినిమాలోని ఒక డైలాగ్‌ చెప్పాను. బాగుందన్నారు. ‘కోర్సులో చేరితే కచ్చితంగా ప్రతిరోజూ క్లాసులకు రావాలి.. యూనివర్సిటీ హాస్టల్లో నే ఉండాలి’ అని చెప్పారు. నాక్కావల్సిందీ అదే కదా? ‘అట్లాగే సార్‌' అని చెప్పాను. అలా వసతి కోసం.. తిండికోసం థియేటర్‌ ఆర్ట్స్‌లో చేరిన నేను అదే రంగంలో స్థిరపడేలా థియేటర్‌ నాకు ఎంతో గుర్తింపును ఇచ్చింది. ఆ తర్వాత పెండ్లయింది. నాటకంపై ఉన్న ఇష్టంతో మా పాపకు ‘యవనిక’ (స్టేజి ముందరి తెర) అని పేరు కూడా పెట్టుకున్నా. పాప్‌కార్న్‌ థియేటర్‌ స్థాపించి నాటక ప్రదర్శనలు ఇస్తున్నాం. 
 
2010లో జెమినీ టీవీలో వచ్చిన ‘దేవత’, 2015 లో దూరదర్శన్‌లో వచ్చిన ‘చంటిగాడి స్వయంవరం’ ధారావాహికలకు సహాయ దర్శకుడిగా, 2015లో వచ్చిన ‘ఎ-ఫైర్‌' చిత్రానికి ప్రచారకర్తగా, 2017లో వచ్చిన ‘అవంతిక’ చిత్రానికి సహా య దర్శకుడిగా పనిచేశా. పైడి జైరాజ్‌ ప్రి వ్యూ థియేటర్‌ వేదికగా తెలంగాణ సినిమా నిర్మాణంలో నావంతు భాగస్వామ్యాన్ని అందిస్తున్నా. అనుభవించినప్పటి కంటే, దాన్ని జ్ఞాపకం చేసుకున్నప్పుడు కలిగే అనుభూతి గొప్పగా ఉంటుందని నమ్ముతా. అందుకోసం ప్రతీది రికార్డు చేసి పెట్టుకోవాలని అనుకునేవాడిని. మహనీయుల సూక్తు లు.. పాటలు.. ఉపన్యాసాలలోని ముఖ్యాంశాలు రాసుకోవడం అలవాటయింది. నాకు తెలిసిన సమాచారాన్ని ఇతరులకు అందించడం అనేది నాకున్న ఇంకో అలవాటు. అదే ఉద్దేశ్యంతో 2013, మార్చి 8న వికీపీడియాలో చేరాను. అందులో ఇప్పటివరకు దాదాపు 1700 వ్యాసాలు రాసిన. వికీ శిక్షణా శిబిరాలు, సమావేశాలు నిర్వహిస్తూ వివిధ కార్యక్రమాలలో పాల్గొంటున్నందుకు నిర్వాహక హోదా వచ్చింది. ‘వికీవత్సరం’ అనే కాన్సెప్ట్‌తో వరుసగా 365రోజులు - 365 వ్యాసాలు రాసి ప్రపంచ వికీపీడియా మొత్తంలో రికార్డు సాధించాను. దాన్ని అలాగే కొసాగిస్తూ 1400 రోజులు పూర్తిచేశాను. 
 
వికీపీడియాలో స్వచ్ఛందంగా వ్యాసాలు రాయాల్సివుంటుంది. మొదట్లో ఎవరికన్నా వికీ రచన గురించి చెబితే ‘ఏదైనా పైసలు వచ్చే పని చేసుకోవచ్చు కదా’ అనేవాళ్లు. వికీలో ఏదో ఒకటి సాధించి వాళ్ళందరి ముందూ నేనంటే ఏమిటో చూపించాలని అప్పుడే నిర్ణయించుకున్నా. వికీలో రికార్డు సాధించిన తర్వాత వాళ్లే వికీపీడియా గురించి గొప్పగా చెప్పుకున్నారు. ఎవరికైనా ఏదైనా సమాచారం కావాలన్నా.. ఏదైనా పుస్తకం కావాలన్నా నన్నే అడుగుతుంటారు. వాళ్లకు కావాల్సింది ఇవ్వడంలో ఉన్న తృప్తి ఇంకెందులోనూ లేదు.. ఉండదు. వికీ వ్యాసాలు రాస్తుంటే అలాంటి తృప్తే కలుగుతుంది. అందరూ ఏదైనా సమాచారం కావాలంటే వికీపీడియాను ఆశ్రయిస్తారు. నేను వాళ్లను దృష్టిలో ఉంచుకునే సమగ్రంగా వ్యాసాలు అందిస్తుంటా. నా సమాచారం ద్వారానే తమతమ కోణాల్లో కథనాలు రాసుకుంటారు. ఇది ఒక రకంగా నాకు వరమే అనుకోవచ్చు. 2016లో వికీపీడియా సదస్సుకు ఇటలీ వెళ్ళినప్పడు, అక్కడ ఇతర దేశాల వికీపీడియన్లతో పరిచయం ఏర్పడింది. తెలుగు వికీపీడియా ద్వారా చేస్తున్న తెలుగు భాష అభివృద్ధి.. తెలంగాణ ప్రభుత్వ ప్రోత్సాహం గురించి వారికి చెప్పాను. అంతా ప్రశంసించారు. ఎలాంటి లాభాపేక్ష లేకుండా చేస్తున్న కృషికి పలువురు ప్రముఖుల నుండి ప్రశంసలు అందుతున్నాయి. అలాంటి సందర్భాల్లో ఎంతో ఆనందం వేస్తుంది. 
 
2017 సెప్టెంబర్‌ 8.. గుంటూరులోని శ్రీ వేంకటేశ్వర విజ్ఞాన మందిరంలో ‘ఆకాశదేవర’ నాటకం రిహార్సల్స్‌ చేస్తున్నా. నా వాట్సప్‌కి ఒక మెసేజ్‌ వచ్చింది. చూసి నమ్మలేకపోయాను. సంవత్సరంపాటు రోజూ ఒక వ్యాసం చొప్పున తెలుగు వికీపీడియాలో రాసి.. ప్రపంచరికార్డు సాధించిన సందర్భంగా భారత ఉపరాష్ట్రపతి వెంకయ్యనాయుడు నా గురించి రాసిన ట్వీట్‌ అది. ఆ క్షణం ఇదికదా జీవితం అనిపించింది. అంతకుముందురోజే నా వికీవత్సరం పూర్తయింది. ఆ రోజు వికీమీడియా ఫౌండేషన్‌ ప్రోగ్రాం ఆఫీసర్‌ అసఫ్‌.. తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులు నన్ను సత్కరించారు.